Praca zajęła III miejsce w konkursie na najlepszy tekst podejmujący temat
„Czy ludzie i zwierzęta mogą wzajemnie odmienić swój los?”
zorganizowanym z okazji Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych
oraz Światowego Tygodnia Zwierząt

Relacje ludzi i zwierząt

Od wieków w życiu człowieka obecne są zwierzęta i odgrywają one kluczową rolę w nim. Psy ratownicze, konie pracujące w trudnych terenach czy zwierzęta terapeutyczne, pomagające osobom z różnymi zaburzeniami. Zwierzęta te nie tylko służą ludziom, ale często stają się ich nieodzownymi towarzyszami w trudnych chwilach. W relacji z nimi człowiek odnajduje poczucie bezpieczeństwa i wsparcia, które może prowadzić do głębokiej przemiany. Dla osoby zmagającej się z problemami pies może być kluczem do odzyskania radości życia. Z jednej strony, człowiek ma zdolność wpływania na życie zwierząt poprzez opiekę, ochronę i miłość, z drugiej zaś zwierzęta również potrafią odmienić nasz los – przynosząc ukojenie, wsparcie emocjonalne jak bezgraniczna miłość czy wręcz ratując życie. Ta wzajemna zależność kształtuje się przez całe życie, pokazując, że nasza przyszłość jest ze sobą ściśle związana. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że to człowiek, jako dominująca siła na Ziemi, ma zdecydowaną przewagę w kształtowaniu losów zwierząt. Historia jednak pokazuje, że ta relacja jest o wiele bardziej złożona i że zwierzęta, choć często uznawane za istoty niższe w hierarchii, również mają ogromny wpływ na nasze życie. Natomiast ludzie mają wielką moc zmieniania losu zwierząt. Adopcja zwierzęcia ze schroniska czy wsparcie działań na rzecz ochrony zagrożonych gatunków to aktywności, które mogą radykalnie odmienić życie zwierząt. Zwierzęta, które doświadczyły cierpienia lub porzucenia, mogą dzięki ludzkiej pomocy odzyskać godność, poczucie bezpieczeństwa i szczęście.

Poczucie wspólnoty człowieka i zwierzęcia opiera się na wzajemnym wsparciu, które przynosi korzyści obu stronom. W świecie, gdzie samotność i stres stają się coraz większymi problemami, zwierzęta oferują coś, czego technologia czy nawet ludzka interakcja nie są w stanie dostarczyć: bezwarunkową akceptację i lojalność. Z kolei zwierzęta, szczególnie te domowe, żyją w dużej mierze dzięki troskliwej opiece ludzi. To partnerstwo przynosi korzyści dla obu stron. Przykładem tego, jak zwierzęta mogą odmienić los człowieka, są zwierzęta terapeutyczne. Pies towarzyszący osobom niepełnosprawnym, koń w terapii dla dzieci z autyzmem czy kot łagodzący stres – te zwierzęta nie tylko poprawiają jakość życia swoich opiekunów, ale często pomagają im przezwyciężyć trudności psychiczne i fizyczne. Często mówi się o tym, że zwierzęta „wyczuwają” emocje człowieka, co czyni je wyjątkowymi towarzyszami w walce z samotnością, depresją czy lękiem. Ludzie, którzy nawiązują głęboką więź ze swoim zwierzęciem, mogą odnaleźć nowe pokłady siły i witalności, odmieniając swój los. Według najnowszych badań naukowców z Uniwersytetu w Bazylei w Szwajcarii głaskanie psów zwiększa aktywność w korze przedczołowej mózgu. Udowodniono również, iż posiadanie swojego pupila radykalnie obniża poziom stresu, stabilizuje ciśnienie krwi, tętno, a nawet wysoki poziom kortyzolu. Ma także znaczący wpływ na wzrost endorfiny, prolaktyny, oksytocyny, pomaga pozbyć się napięcia i wycisza. Warto wspomnieć o przypadkach, gdy po śmierci swojego przyjaciela niejeden pies, nie mogąc się pogodzić ze stratą, koczuje na grobie swojego Pana. W literaturze również znajdziemy przykład bezgranicznej przyjaźni człowieka z psem Lampo w książce „O psie, który jeździł koleją”.

Człowiek może wpływać na życie zwierząt, szczególnie w obliczu coraz poważniejszych zagrożeń środowiskowych. Działania na rzecz ochrony zagrożonych gatunków, tworzenie rezerwatów przyrody to tylko niektóre sposoby, w jakie ludzie próbują ratować życie i poprawiać warunki egzystencji zwierząt. Każda uratowana sarna, wilk czy bocian, który wraca do swojego naturalnego środowiska, to przykład tego, jak człowiek może wpłynąć na los innych istot, będących częścią naszego ekosystemu. Gdy sięgniemy po książkę lub film „Zaklinacz koni”, możemy się przekonać, jak człowiek jest w stanie pomóc zwierzęciu, z którym jest silnie związany emocjonalnie i doświadczyć, że ta pomoc wpływa również na niego samego, zmieniając go wewnętrznie.

Związek człowieka ze zwierzęciem jest więc przykładem wzajemnej korzyści. Człowiek zyskuje wiernego towarzysza, wsparcie emocjonalne czy nawet pomoc fizyczną, zwierzę natomiast bezpieczeństwo, opiekę i często szansę na lepsze życie. Jest mnóstwo przypadków, w których zwierzęta ratowały życie ludzi – psy wyciągające tonących z wody, konie wynoszące jeźdźców z niebezpiecznych sytuacji, gołębie przewożące ważne wiadomości w czasie wojen. W zamian za to człowiek może zapewnić im opiekę, schronienie, a także bezgraniczną miłość.

Czy można zatem mówić o równowadze w tej relacji i wspólnej odmianie losu. Z całą pewnością tak, ponieważ zarówno człowiek, jak i zwierzę mogą kształtować wzajemnie przyszłość, wzbogacając swoje życie o coś, czego sami nie mogliby doświadczyć. Często mówi się o terapeutycznym wpływie zwierząt na człowieka, ale nie można zapominać, że to także my, ludzie, mamy moc ratowania i poprawiania losu zwierząt. Losy te są ze sobą splecione, a każda pozytywna interakcja pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem może prowadzić do lepszego jutra dla obu stron.

Patrząc na tę relację z perspektywy współczesnej, można stwierdzić, że ludzie i zwierzęta mają moc wzajemnie odmieniać swoje losy. Nie jest to ona jednostronną, lecz współpracą, która pozwala zarówno człowiekowi, jak i zwierzęciu odkrywać nowe możliwości, rozwijać się i budować świat, w którym troska o siebie nawzajem staje się kluczowym elementem życia. Współzależność, którą tworzymy, wpływa na nasze życie, często nie zauważając tego od razu. Kiedy spojrzymy wstecz, dostrzegamy, że to właśnie te małe, codzienne momenty z naszymi zwierzęcymi towarzyszami, kształtując się na naszej drodze życia, zmieniały ją w wyjątkowy sposób.

Jakub Jarzyński, kl. 2E