Alfred Tarski urodził się 14 stycznia 1901 roku w Warszawie jako Alfred Tajtelbaum. Pochodził z zamożnej żydowskiej rodziny, jego ojciec zajmował się przemysłem drzewnym, matka pochodziła z bogatej rodziny przemysłowców z Łodzi. Ze względu na pochodzenie kontynuował żydowskie tradycje, w związku z czym w domu obchodzono tradycyjne święta żydowskie oraz uczył się hebrajskiego i Tory. W 1923 z powodu międzywojennego antysemityzmu wraz z bratem zmienił nazwisko na Tarski oraz religię na katolicyzm. W przypadku Tarskiego miało to jedynie znaczenie symboliczne, ponieważ do końca życia pozostał ateistą. Uważał się za patriotę, a jego dom w Berkeley był zawsze otwarty dla Polaków.

Szkoła i życie zawodowe

W szkole był uważany za ucznia o niezwykłych zdolnościach. Uczył się niemieckiego, francuskiego, łaciny, historii, religii, prawa, logiki, matematyki, fizyki oraz kosmografii. Podczas pobytu w gimnazjum samodzielnie nauczył się greki. Po I wojnie światowej na dopiero co ponownie otwartym Uniwersytecie Warszawskim Tarski zaczął studiować biologię. Pewnie nie porzuciłby swojej pierwszej decyzji, gdyby nie osoba Stanisława Leśniewskiego, który przekonał go, aby porzucił studia biologiczne na rzecz filozoficznych. To głównie za jego sprawą Tarski rozpoczął pracę nad teorią mnogości i poświęcił swój umysł studiom matematyczno – biologicznym. W latach 1925–1939 był docentem Uniwersytetu Warszawskiego, na którym prowadził wykłady z podstaw matematyki i logiki. W tym samym czasie dorabiał jako nauczyciel w elitarnym Liceum im. Stefana Żeromskiego w Warszawie. Co ciekawe, aby pracować na wysokim poziomie i z otwartym umysłem, zażywał amfetaminę lub mieszaninę kokainy i kofeiny (Kola Aster). Przed wojną wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pozostał już do końca życia. Był tam wykładowcą najlepszych uczelni, m. in. na Harvardzie oraz w Berkeley. Dzięki Tarskiemu i jego uczniom – Robert Vaught, Wanda Szmielew, Julia Robinson oraz Bjarni Jónsson – uczelnia w Berkeley stała się znaczącym centrum badań nad logiką i matematyką.

Dokonania

Jednym z osiągnięć Tarskiego jest tzw. „Paradoks Banacha – Tarskiego”. Zakłada on, że kulę można rozłożyć na nieskończenie wiele części, z których można złożyć dwie identyczne kule o tej samej objętości co wyjściowa. Warto zaznaczyć, że mało osób na świecie jest w stanie pojąć i zastosować to twierdzenie. W roku 1924 Tarski razem z wybitnym lwowskim matematykiem, Stefanem Banachem, opublikował artykuł „O rozkładzie zbiorów punktów na części odpowiednio przystające”. Jednak jego największym osiągnięciem było zdefiniowanie prawdy. Tarski określił pojęcie prawdy jako cechy zdań logicznych należących do języka będącego metajęzykiem wobec języka, w jakim zdania te są wypowiadane. Definicja Tarskiego wygląda w następujący sposób: zdanie „Śnieg jest biały.” jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy, gdy śnieg jest biały. Przy czym „wtedy i tylko wtedy” jest prawdziwym spójnikiem logicznym, natomiast zdania pisane dużymi literami są przekładem odpowiednich zdań języka angielskiego na zdania języka polskiego z dokładnością co do ich ekstensji. Ten krok pogrupował rozważania semantyczne i dał możliwość rozwoju badań nad semantyką, logiką i filozofią matematyki. W ten sposób Tarski zapoczątkował nowy dział matematyki – teorię modeli, który rozwinął się w połowie XX wieku. Tę teorię można określić jako próbę ogólnego spojrzenia na całą matematykę.

Dzisiaj Alfred Tarski jest wymieniany jako jeden z czterech najwybitniejszych logików wszech czasów, obok – Arystotelesa, Gottloba Frede (twórca logicyzmu) oraz Kurta Gödla (twórca twierdzenia o niezupełności, ogólnej teorii względności).

Filip Wziątek, kl. 1G

Źródło zdjęcia:
https://www.colegioweb.com.br/curiosidades/principais-teorias-de-alfred-tarski.html