Warning: Use of undefined constant JMF_THEMER_MODE - assumed 'JMF_THEMER_MODE' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /home/czachowski/public_html/plugins/system/djjquerymonster/djjquerymonster.php on line 210
Teresa Grodzińska

Rok 2020 będzie szczególny, ponieważ będziemy obchodzić setną rocznicę bitwy z roku 1920, która była częścią wojny polsko-bolszewickiej trwającej trzy lata - od 1919 roku do 1921 roku. Zginęło w niej wielu ludzi, szczególnie młodych.

Jedną z takich osób była Teresa Grodzińska. Urodziła się ona 20 grudnia 1899 roku w Jaszowicach w powiecie radomskim, a zginęła 1 września 1920 roku. Żyła 21 lat. Pochodziła ze szlacheckiej rodziny herbu Kuszaba. Teresa jest bliska naszej szkole, ponieważ była absolwentką gimnazjum Marii Gajl w Radomiu, którego tradycje kontynuuje nasze liceum. Była harcerką i członkinią tajnej Organizacji Młodzieży Narodowej. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej zaczęła praktykę w Szpitalu Ujazdowskim. Pod koniec lipca 1920 roku została wysłana jako pielęgniarka wraz z Brygadą Jazdy Ochotniczej w okolice Hrubieszowa i tam uczestniczyła w działaniach wojennych. Podczas odwrotu II Batalionu pozostała z rannymi żołnierzami i pomagała im, przeprowadzając wielu z nich przez płonący most na rzece Huczwie, narażając swoje życie. 1 września 1920 roku zostali oni otoczeni przez 1 Armię Konną Siemiona Budionnego. Teresa nie wycofała się, chcąc dalej sprawować opiekę nad rannymi. We wsi Stepankowice, podczas ich opatrywania, została wzięta do niewoli. Została uprowadzona do wsi Czortowice. Bolszewicy przetrzymywali ją w stodole, gdzie broniła się przez kilka godzin. Zabito ją w okrutny sposób. Wkrótce po odnalezieniu jej miejsca pochówku rozkazano ekshumację zwłok. Dokumentacja wykazała liczne obrażenia ciała. Została pochowana w Chełmie, a dopiero potem odbył się jej oficjalny pogrzeb zorganizowany z honorami wojskowymi 18 września 1920 roku w Radomiu. Uroczystości pogrzebowe stały się wielką manifestacją patriotyczną, a udział w nich wzięła prawie cała ludność miasta. Jej ciało spoczywa na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Radomiu.

Teresa Grodzińska została odznaczona Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie w 1935 roku Odznaką Honorowego Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia. Również pośmiertnie otrzymała Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari za czyny dokonane w okresie służby, w tym za ratowanie rannych podczas odwrotu 22 sierpnia 1920 roku.

Bezapelacyjnie Teresa Grodzińska jest dumą nie tylko Radomia, ale także całej Polski. 7 lipca 2018 roku jedna z ulic naszego miasta została nazwana jej imieniem. W jej miejscu urodzenia, czyli w Jaszowicach, w 2009 roku został poświęcony krzyż ku pamięci Teresy. Na Wawelu znajduje się tablica poświęcona jej pamięci. 15 grudnia 2019 roku w Kościele Garnizonowym w Radomiu odbyły się uroczystości upamiętniające 120. rocznicę urodzin Teresy Grodzińskiej. Patronat nad tym wydarzeniem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. W naszej szkole również jest tablica upamiętniająca Teresę Grodzińską oraz dwie inne sanitariuszki, które zginęły podczas wojny.

 

Natalia Srebnik, kl. 1CG

 

Źródło tekstu:

Wikipedia

Źródła zdjęć:

https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/84972,Uroczystosci-upamietniajace-Terese-Grodzinska-bohaterska-sanitariuszke-z-czasow-.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Teresa_Grodzi%C5%84ska
http://www.czachowski.radom.pl/index.php/wazne-postaci/215-teresa-jadwiga-grodziska-1899-1920