Warning: Use of undefined constant JMF_THEMER_MODE - assumed 'JMF_THEMER_MODE' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /home/czachowski/public_html/plugins/system/djjquerymonster/djjquerymonster.php on line 210
Motywy patriotyczne w pieśniach

„Rota” (1908)

Jest pieśnią patriotyczną napisaną w 1908 roku przez Marię Konopnicką do melodii Feliksa Nowowiejskiego. Jako że Konopnicka żyła w zaborze pruskim, treść „Roty” odwołuje się do walki z germanizacją i poświęcenia, do jakiego są zdolni Polacy w walce o wolność. Utwór zdobył wielką popularność nie tylko w Wielkopolsce, ale również na Śląsku i Pomorzu. Po raz pierwszy wykonało ją publicznie kilkuset chórzystów z terenów objętych zaborami w dniu 15 lipca 1910 w czasie uroczystości odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozważano uznanie pieśni za hymn kraju. W latach 1920-22 „Rota” była hymnem Litwy Środkowej, w latach 1990-91 hymnem Polskiego Kraju Narodowego Terytorialnego w Republice Litewskiej, zaś aktualnie utwór ten jest hymnem Polskiego Stronnictwa Ludowego.

„O mój rozmarynie” (1913)

Jest to popularna pieśń nazywana również „Rozmaryn”, która dużą popularność zyskała w latach 1918-20 oraz w czasie II wojny światowej. Nie wiadomo, kto jest autorem tekstu ani kiedy on powstał. Znana jest nam jednak historia Michała Sokolnickiego (polski dyplomata, współpracownik Józefa Piłsudskiego), który wspominając marsz kompanii krakowskich Strzelców w kwietniu 1913 roku, opowiada o młodym żołnierzu, który zaczął nucić i śpiewać pieśń o rozmarynie, w swoich wspomnieniach tak to opisuje: „Nie wiem, skąd ją przyniósł, z jakiej tradycji wydostał młodzieniec, który maszerował wówczas w naszej pierwszej czwórce. Swoim młodym, trochę jeszcze dziecinnym głosem zanucił ją nam z początku sam; monotonnie w takt ociężałego, nieskładnego marszu pochwyciły ją to i ówdzie żołnierskie głosy. […] Należałem do tych, co prosili wciąż o jej powtarzanie, od innych więc śpiewów wracaliśmy do niej i w końcu jeszcze przed Krakowem umiała ją cała nasza kompania na pamięć i wybijała ciągle jej takt swym marszem. Tak przeszła ona potem do innych oddziałów, weszła do skarbu wojska, zaczęła swoją długą wędrówkę po szeregach chodzących po Polsce”. Tym żołnierzem był prawdopodobnie Zygmunt Pomarański, późniejszy porucznik, wydawca, księgarz i kompozytor, uznawany za autora muzyki pieśni „O mój rozmarynie”.

Treść pieśni opowiada historię nieszczęśliwie zakochanego mężczyzny, którego wyznanie miłosne zostało odrzucone. Pogrążony w rozpaczy zaciągnął się do wojska i walczył w obronie ojczyzny, niestety, zginął. Według wierzeń ludowych rozmaryn jest symbolem miłości i wierności, a w pieśni utożsamiamy go z kobietą, która złamała serce żołnierzowi.

„My, Pierwsza Brygada (Legiony)” (1914)

Jest to pieśń Pierwszej Brygady Legionów Polskich, którymi dowodził Józef Piłsudski. Treść utworu nawiązuje do poświęcenia, jakiego dokonują żołnierze walczący w imię narodu. Tekst został napisany przez Andrzeja Hałacińskiego i Tadeusza Biernackiego, zwykle jest śpiewany wraz z melodią Marsza Kieleckiego nr 10. Utwór ten był tak bliski żołnierzom I Brygady, że uważali go niemal za hymn narodowy. W dzisiejszych czasach „Legiony” znane są jako Pieśń Reprezentacyjna Wojska Polskiego.

„Białe róże” (1914)

Jest to polska pieśń patriotyczna i wojskowa, znana jest również pod tytułem „Rozkwitały pąki białych róż”. Jej pierwowzór został napisany przez Jana Lankau w 1914 roku, zaś muzykę skomponował Mieczysław Kozar-Słobódzki w 1918. Utwór opowiada o rozpaczającej kobiecie, której ukochany Jasieniek nie wrócił z wojny, w pieśni występuje również żołnierz opisujący bohaterską śmierć jej ukochanego.

„Szara piechota” (1918)

Pieśń powstała prawdopodobnie około roku 1918 i była opisem piechoty, w którym podkreślane były duma i bohaterstwo żołnierzy walczących o niepodległość nowo powstającej Polski. Prawdopodobnie w tekście pieśni chodzi o formację, którą stworzył w 1914 roku Józef Piłsudski. Słowa utworu napisane zostały przez Bolesława Lubicza-Zahorskiego, zaś muzyka przez Leona Łuskino. Pieśń ta jest prawdopodobnie jednym z najpopularniejszych tekstów o charakterze niepodległościowym, jednak często mylnie śpiewamy w drugiej zwrotce „A przed nimi drzewa salutują” zamiast „A przed nimi drzewce salutują”, ponieważ fragment ten odnosi się nie do zwykłych drzew, lecz do sztandarów legionowych.

 

Aleksandra Warchoł, kl. 1C

 

Źródła:

www.spiewnikniepodleglosci.pl
www.wikipedia.pl
www.tekstowo.pl
www.bliskopolski.pl