Warning: Use of undefined constant JMF_THEMER_MODE - assumed 'JMF_THEMER_MODE' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /home/czachowski/public_html/plugins/system/djjquerymonster/djjquerymonster.php on line 210
"Ida"

„Ida” to dramat psychologiczny z 2015 roku wyreżyserowany przez Pawła Pawlikowskiego, który jest także autorem scenariusza. Akcja osadzona jest w Polsce lat 60. Film opowiada o relacjach pomiędzy tytułową bohaterką – sierotą wychowaną w klasztorze oraz jej ciotką – Wandą Gruz, byłą PRL-owską prokurator, zagraną przez Agatę Kuleszę, a także o ich wspólnej podróży. W jej trakcie Ida poznaje prawdę o swoim żydowskim pochodzeniu i w związku z tym pragnie odnaleźć groby rodziców.

Według opinii wielu krytyków, produkcja ta jest pewną próbą rozliczenia się z przeszłością – dotyka tematu skutków okupacji hitlerowskiej na ziemiach polskich, zwłaszcza Holokaustu, jednak robi to w sposób odmienny od innych filmów - ukazuje Żydów jako osoby bez silnej tożsamości narodowej, a Polaków jako antysemitów, co wzbudziło duże kontrowersje. Jednak stanowi to jedynie tło.

Uważam, że najważniejszym motywem dzieła Pawlikowskiego jest podróż – ta dosłowna i metaforyczna. Spotkanie się dwóch, skrajnie odmiennych postaci i wspólne doświadczenia podczas odkrywania przeszłości pozwoliły bohaterkom zajrzeć w głąb siebie i odkryć, kim są. Bowiem cała opowiedziana tu historia traktuje o poszukiwaniu swojego miejsca w świecie. Dla Wandy poznanie historii własnej rodziny i zetknięcie z pokorną i uduchowioną siostrzenicą poskutkowało wyrzutami sumienia i zwątpieniem w słuszność podjętych decyzji w czasach, gdy pracowała jako prokurator, mszcząc się niejako na Polakach za los swoich krewnych. Idzie, która od zawsze mieszkała w klasztorze, spotkanie z ciotką pozwoliło na zaznanie odrobiny luksusu, zabawy i w końcu miłości. Nowicjuszka na chwilę próbuje nawet „wejść w buty” swojej krewnej, lecz nie znajduje w tym stylu życia spodziewanej przyjemności. Jednocześnie te nowe doświadczenia zmuszają ją do pewnych refleksji i wywołują mnogość wątpliwości, co skutkuje zagubieniem, które widzimy w ostatniej scenie filmu.

Oprócz fabuły, w filmie urzekły mnie nawiązania do kina lat 60. – czarno-biały obraz, „ciasne” kadry w formacie 4:3 oraz sceny wyraźnie hołdujące takim dziełom jak „Popiół i diament” czy „Matka Joanna od Aniołów”. Sposób filmowania postaci „zza szyby” uwypukla ich zagubienie i tajemniczość, a duża ilość wolnego miejsca nad bohaterami w kadrach stwarza wrażenie odsunięcia ukazywanych postaci na dalszy plan i zwrócenie uwagi widza na przestrzeń wokół.

Uważam „Idę” za produkcję wyjątkową – wywołującą wiele sprzecznych emocji, dobrze zrealizowaną i zmuszającą do refleksji nad istotnymi i ponadczasowymi tematami. Jest to także trochę inne (być może bardziej obiektywne) spojrzenie na polską historię i chociażby z tego powodu warto poświęcić godzinę, aby ten film obejrzeć.

 

Bartłomiej Bąk, kl. 2C